Η ξηρασία και η δίψα ως μέσο (εθνικο)πολιτικής εξόντωσης;

Ο λόγος για την ξηρασία που υφίστανται σκόπιμα οι Παλαιστίνιοι ως αποτέλεσμα της επίσημης κρατικής πολιτικής που έχει εγκαθιδρύσει το Ισραήλ.

Παρά τη θέση τους σε μια περιοχή που πιστεύεται ότι είναι παντοτινά ξηρή, οι Αγιοι Τόποι έχουν στην πραγματικότητα άφθονους φυσικούς πόρους γλυκού νερού με τη μορφή υπόγειων υδροφόρων οριζόντων και τον Ιορδάνη ποταμό.

Οι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Οχθη και οι Ισραηλινοί έποικοι ζουν σε περίπου ίση απόσταση από αυτούς τους πόρους, οι οποίοι θεωρητικά θα επέτρεπαν την ισομερή κατανάλωση. Ωστόσο, η ισραηλινή πολιτική για τα ύδατα έχει καταστήσει αυτήν την προοπτική σχεδόν αδύνατη και στην πραγματικότητα έχει δημιουργήσει μια συγκλονιστική διαφορά.

Μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών διαπίστωσε ότι ο μέσος Ισραηλινός έποικος καταναλώνει 300 λίτρα νερό την ημέρα, ποσότητα που ξεπερνά ακόμη και τον μέσο όρο της Καλιφόρνιας που ανέρχεται σε 290 λίτρα.

Ομως, χάρη στην ισραηλινή στρατιωτική δράση και τους νομικούς περιορισμούς στην πρόσβαση νερού, η μέση κατανάλωση των Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη ανέρχεται μόλις σε περίπου 70 λίτρα. Και για τους δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους που ζουν από το δίκτυο νερού συνολικά, η ημερήσια κατανάλωση κυμαίνεται γύρω στα 30 λίτρα, δηλαδή μόλις στο 10% της κατανάλωσης των Ισραηλινών.

Και οι δύο τιμές είναι πολύ χαμηλότερες από το ελάχιστο των 100 λίτρων ανά ημέρα που συνιστάται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας. Ετσι, ενώ οι Ισραηλινοί ποτίζουν το γκαζόν τους και κολυμπούν σε ολυμπιακών διαστάσεων πισίνες, οι παλαιστινιακές κοινότητες λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά κυριολεκτικά πεθαίνουν από τη δίψα.

Η ανισότητα αυτή έχει βαθιές ρίζες και δεν είναι τυχαία. Σχεδόν αμέσως μετά την ίδρυση του Ισραήλ το 1948, το νεοσύστατο κράτος έλαβε εκτεταμένα μέτρα για να εξασφαλίσει τον έλεγχο του νερού της περιοχής. Αυτή η πολιτική επεκτάθηκε μέχρι και μετά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967, όταν το Ισραήλ ανέλαβε πρώτο τον έλεγχο των παλαιστινιακών εδαφών.

Εκείνη τη χρονιά, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις εξέδωσαν το «Στρατιωτικό Διάταγμα 92» - μια απόφαση που έθετε τους παλαιστινιακούς υδάτινους πόρους κάτω από τη στρατιωτική δικαιοδοσία του Ισραήλ. Λίγο αργότερα ακολούθησε το «Στρατιωτικό Διάταγμα 158», που απαιτούσε από τους Παλαιστίνιους την απόκτηση αδειών από τον ισραηλινό στρατό για την κατασκευή νέων υποδομών νερού.

Ετσι, αν οι Παλαιστίνιοι κατασκεύαζαν νέα πηγάδια, έσκαβαν γεωτρήσεις ή συγκέντρωναν το βρόχινο νερό σε ταμιευτήρες χωρίς την άδεια των Ισραηλινών, οι στρατιώτες τα κατέστρεφαν, συχνά χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση.

Αυτά τα διατάγματα, μεταξύ άλλων, παραμένουν σε ισχύ μέχρι σήμερα και αποτελούν τη βάση για τη χορήγηση της πρόσβασης στο νερό για περίπου 4,4 εκατομμύρια Παλαιστίνιους και παρ’ όλες τις δεκαετίες των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων έχουν γίνει ελάχιστα προκειμένου οι Παλαιστίνιοι να έχουν τον κυρίαρχο έλεγχο στους πόρους τους.

Ακόμη και μετά τις Συμφωνίες του Οσλο το 1993, οι οποίες υποτίθεται ότι θα παραχωρούσαν αυτονομία στους Παλαιστινίους στη Λωρίδα της Γάζας και την πόλη της Ιεριχούς, η πρόσβαση στο νερό εξακολουθεί να είναι περιορισμένη. Στην πραγματικότητα, οι συμφωνίες απλώς κωδικοποίησαν την άδικη κατανομή του νερού στην περιοχή υπό τον μανδύα της νομιμότητας.

Ακόμη και στα Παλαιστινιακά διοικούμενα τμήματα της Δυτικής Οχθης, τα ισραηλινά στρατεύματα καταστρέφουν τακτικά δεξαμενές βρόχινου νερού, αγωγούς και αρδευτικά γεωργικά συστήματα.

Μάλιστα, η παλαιστινιακή οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Al-Haq έχει τεκμηριώσει μια σειρά τέτοιων περιστατικών σε μια έκθεση που εξετάζει τις δυσκολίες που προκαλούν αυτές οι ενέργειες στους κατοίκους στη Δυτική Οχθη.

Αλλά ακόμα και όταν οι Παλαιστίνιοι προσπαθούν να τηρήσουν τις διαδικασίες που έχουν επιβάλει οι Ισραηλινοί, συναντούν αμέτρητα εμπόδια.

Δύο ρυθμιστικές οργανώσεις -η Κοινή Επιτροπή Υδάτων (JWC) και η Ισραηλινή Πολιτική Διοίκηση- έχουν δημιουργήσει έναν γραφειοκρατικό εφιάλτη για τους κατοίκους της Δυτικής Οχθης που προσπαθούν να αποκτήσουν άδειες για να κατασκευάσουν νέες υποδομές νερού.

Και οι δύο οργανισμοί έχουν τη δυνατότητα να θέσουν βέτο στις σχετικές αιτήσεις χωρίς εξήγηση, δημιουργώντας ένα σύστημα που εμποδίζει τους Παλαιστίνιους να αποκτήσουν ολοκληρωμένη πρόσβαση στο νερό.

Επιπλέον, η πρόσβαση περιορίζεται σοβαρά ακόμη και όταν οι Παλαιστίνιοι έχουν άδεια για την άντληση νερού. Η πιο εντυπωσιακή ανισότητα έγκειται στην κατανομή του ορεινού υδροφόρου ορίζοντα, του μοναδικού υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα στον οποίο επιτρέπεται να έχουν πρόσβαση οι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Οχθη.

Κι εκεί η άντληση του νερού από τους Παλαιστίνιους περιορίζεται στο 20% της συνολικής δυναμικότητας του υδροφορέα, ενώ το Ισραήλ έχει πρόσβαση στο 80% αυτού του νερού, την ίδια στιγμή που έχει επίσης απρόσκοπτη πρόσβαση στους υπόλοιπους υδροφορείς της περιοχής και στον ποταμό Ιορδάνη.

Αυτή η κατάσταση έχει γίνει κανόνας για τους Παλαιστίνιους για δεκαετίες τώρα, αν και η σοβαρότητά της εξακολουθεί να διογκώνεται καθώς το νερό γίνεται όλο και πιο σπάνιο. Και αυτή η διαφορά στην πρόσβαση στο νερό είναι αντιπροσωπευτική σε ό,τι αφορά και τη διαφορά ισχύος μεταξύ του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, ένα χάσμα που φαίνεται ότι δεν αναγνωρίζεται ούτε κατά τη διάρκεια των περιφερειακών ειρηνευτικών συνομιλιών.

Ετσι, η ξηρασία στην Καλιφόρνια μπορεί να τραβάει τα φώτα της δημοσιότητας, προκαλώντας ανησυχία και την ανάγκη για δράση προκειμένου να αποτραπεί μια μεγάλη οικολογική καταστροφή, αλλά για το ζήτημα της σκόπιμης ξηρασίας που προκαλεί το Ισραήλ, η προσοχή των μέσων ενημέρωσης εξακολουθεί να παραμένει σχεδόν ανύπαρκτη.
ΕΦΣΥΝ